Tarikatların devlet sevdası
Meclisteki görüşmeler sırasında, bakanlığının tarikatlarla işbirliği yapmasını savunan eğitim bakanı, yeni bir uygulamayı savunmadı. Eğitim bakanlığı, uzun yıllardır gittikçe artan sayıda, bazen merkezi düzeyde, bazen il ya da ilçe çapında, tarikatlarla, tarikatların dernek adı altında örgütleriyle işbirliği yapıyor. FETÖ’nün etkili olduğu dönemde artmıştı, darbe girişiminden sonra biraz azaldı, şimdi yeniden artıyor. Ancak bazı aileler, darbe girişiminden sonra mağdur olan gençleri hatırlayarak, tepki gösteriyor.
Tarikatlar için resmi kurumlar, taraftar kazanma, etkisini arttırmanın ötesinde kamu ihalelerini almak için önemli. Taşımalı eğitimden okul inşaatına, kantin işletmesinden okulların ihtiyaçlarını karşılamaya kadar hepsi ihale ile karşılanıyor. Ayrıca «değerler eğitimi» adı altında yapılanlara da para ödeniyor. Tarikatlar, işyeri olarak çalışıyor ama işyeri olmadıklarını iddia ediyorlar; ne çalışanlarına karşı iş kanunlarına ; ne vergi kanunlarına ; ne de başka bir kanuna uyuyor.
Dini tarikatların, camilerden çok devlet kurumlarında ya da devlet işlerinde olmalarının nedeni işte bu. AKP iktidarları boyunca artan da budur. Geçmişte tarikatlar, artık hiç uygulanmayan cumhuriyet kanunları nedeniyle kendini ortaya çıkarmaz, reklamını yapmaz, devlet işlerinde de yer alamazdı. Tarikatçılar, esnaf ya da çiftçiydi, bir kısmı yazarlıkla geçinirdi.
AKP iktidarları boyunca, devlette etkili olan Kemalist ve milliyetçi kadroları tasfiye etmek, orduyu geriletmek, Kürt ve sol muhalefeti yok etmek için tarikatlarla işbirliği arttırıldı. Aslında bu süreç, 1970’lerde devlet bütçesinde «solun etkisini kırmak için dini ve milli duyguları güçlendirmek» gerekçesiyle para ayrılmasıyla başladı. Sonra gerekçe «geçlerin dağa çıkmasını önlemek» oldu. Eğitim bakanı, eğitim bürokrasisinden geliyor, politik laflar etmiyor; ne yaptığını, ne söylediğini çok iyi biliyor. Böyle gerekçelerle yıllardır eğitim bütçesini, kendine tarikatçı diyen patronlarla paylaşıyorlar.
(26.12.23)
