Belediye yönetimleri değişti: Beklenti çok ama çözüm yok

Seçim sonucunda diğer partilerden CHP’ye geçen il, büyükşehirler hatta ilçe belediyelerinin borç listeleri, şaşkınlık yaratıyor. Yeni yönetim «enkaz devraldık» demek istese bile toplumda bu şekilde anlaşılmıyor. Aksine belediye binalarındaki şatafat, gereksiz lüks, haklı tepkiye neden oluyor.

İstanbul’da en yoksulların yaşadığı Sancaktepe’de halkın durumuna tezat olan belediye binasının şatafatı ve milyarları aşan borcu, çok çarpıcı bir örnek oldu. Seçimden sonra ödenmek üzere para kuponu dağıtan eski belediye başkanı, seçimi kaybettiği gün ramazan bitmemesine rağmen iftar çadırını kapatmıştı. Çadırda dağıtılan yemek belediye bütçesinden yapılmıyor, belediyeden ihale alan patronlar tarafından getiriliyordu. İhale musluklarının kesileceğini anlayan patronlar, ramazanı, hizmeti, siyasetçiye desteği, her şeyi unuttu.

Burada yaşananlar, belediyelerin nasıl çalıştığına güzel bir örnek oluşturuyor. Patronlar, siyasetçilerin reklam masraflarını karşılıyor, karşılığında üç, dört katı maliyetler belirleyerek, ya da gereksiz işlerle belediye kasala-rını yağmalıyor.

Belediye ihaleleriyle para kazanan birçok müteahhit, belediyede işe gitmeden ücret alan bankamatikler, seçimden hemen önce işe alınan torpilliler, danışman gibi keyfi kadrolarda yüksek aylık alanlar, hepsi işsiz kalacak. Ekonomik kriz ortamında, iş bulmaları, ihale almaları daha dazorlaştı. Bir kısmı elbette saf değiştirip muhalefete geçecek.

Bu ortamda, muhalefetin yöneteceği şehirlerde yaşayanlar, şehirlerin yoksulları, iktidardan göremedikleri hizmet ve sosyal desteği, belediye yönetimlerinden bekliyor. Sağlıktan eğitime, yoksulluk yardımından, elektrik faturalarının ödenme kolaylığına kadar, devletin görevi olması gereken herşey, bütün bu işler, belediyelerden bekleniyor, talep ediliyor.

İktidar bu hizmetlerde bilinçli olarak kısıntı yapıyor. Erdoğan «oy vermeyene, hizmet de yok» demişti. CHP, bunu çok eleştirdi ve herkese hizmet götüreceklerini açıkladı. Bu nedenle AKP’nin hizmet vermemesi değil ama CHP’li belediyenin hizmet vermemesi, sorun oluyor.

Üstelik bazı işler belediyelerin görevi değil, diğer bir deyişle belediyelerin bu işleri yapma yetkileri bulunmuyor. Bunun da ötesinde Erdoğan, muhalefeti yıpratmak için belediye bütçelerini kısıtlıyor. İstanbul’da ulaştırma bakanlığının yaptığı lüks istasyonları olan metro hattının parasının belediyeden alınması gibi ek yükler de ekleniyor. Belediyelerin gelirini arttıracak ya da oy kazanmalarını sağlayacak ihaleler imzalanmayarak engelleniyor.

Belediye bütçeleri kısıtlanırken, masraflarını arttırmaları gerekecek. İstanbul’da bu artışın önemli bir kısmının, zenginlerden patronlardan değil, birkaç kez yapılan ulaşım zammında olduğu gibi, şehirde yaşayan yoksullardan alındığı görüldü. Üstelik de, ulaşıma zam yapılmayacağı vaat edilmişti. Parası olandan alınıp yoksullara verilmedi, emekçilerden toplanan para, en yoksullara destek olarak verildi.

Her şeye rağmen, dinci tarikatlara, vurguncu müteahhitlere, şatafata, hısım, akrabaya dağıtılan mevki ve paraların kesilmesi bile belediye hizmetle-ri için bir ekonomik imkan sağlayacak. Ancak giden yiyici kadroların yerlerini yenilerinin almamaları için, belediye yönetimlerinin şehir sakinleri tarafın-dan denetlenmesi gerekiyor.

Yönetime gelenler, giden siyasetçileri eleştiriyor ama belediyeyi yağmalayan patronları teşhir etmiyor. Hedefin doğru seçilmesi gerekiyor. Asıl suçlu olan bu patronlar açıklanmalı ki, denetim gerçekten yapılabilsin. Aksi taktirde siyasetçiler birbirine çatarken, patronlar kasalarını doldurmaya devam ediyor.

(02.05.24)