Tasiast madeninde grev!
Afrikalı Komünist Enternasyonalist İşçiler Birliği, gazeteleri Le Pouvoir aux Travailleurs’nin (İktidar İşçilere) 3 temmuz baskısında, Moritanya’daki Tasiast altın madeninde gerçekleşen şiddetli grevi anlattılar.
İşçilerin grevi, Tasiast madenindeki altın üretimini 18 gün boyunca tamamen durdurdu. Moritanya’nın başkenti Nuakşot’un 250 kilometre kuzeyindeki maden ve madenin fabrikası, Batı Afrika’nın en önemlileri arasında yer alıyor. Şirket, maden ve fabrikada toplam 2,600 işçiyi istihdam ediyor, ki bunların “kadrolu” olanlarının sayısı 1.000’i geçmiyor. Geri kalanlar “geçici” ve taşeron işçiler. Maden 2010’dan beri, Kanadalı şirket Kinross Altın Kurumu’nun bir parçası; ayrıca yerel bir aracı olan Tasiast Moritanya Limited Şirketi tarafından işletiliyor.
Grev, 23 Mayıs’ta, şirketin kârı artırmak amacıyla ücretleri düşürme kararı almasına karşı bir tepki olarak başladı. Hareketi yürüten ana sendikalardan biri olan Moritanya İşçileri Genel Konfederasyonu’nun (CGTM) sekreteri Abdallah Nehah şöyle açıkladı: “15 Mayıs’ta başlamak üzere, şirket; sağlık sigortasına ödedikleri payları %100’den %80’e, vergiye olanları %75’ten %25’e, dört ayda bir ödenen ikramiyeleri ise bir aylık çalışma ücretinden beş günlük çalışma ücretine düşürmeye karar verdi… Bu sosyal yardımlar işçilerin ücretlerinin bir parçasıydı ve her iki tarafın pazarlığı ve anlaşması olmaksızın azaltılmaları düşünülemezdi.”
Bu karar bardağı taşıran son damlaydı. Hoşnutsuzluk uzun süredir artıyordu. 2013 Ağustos’unda, birtakım ücret ve sağlık sigortası talepleri ile bir grev patlak vermişti. 2015 Ekim’inde, işten çıkarmalara karşı öfkeli bir hareket meydana geldi. İşçiler, yönetimin birkaç yıl önce verdiği 4,000 yeni işçi alma sözünü unutmamışlardı. Ancak 2013’ten beri, iki kez işten çıkarma yaşanmıştı: 2013’te 300 işçi, 2015’te 148 işçi işten çıkarılmıştı.
Yönetimin, işçi sayısını azaltma ve sosyal yardımları kısma yolu ile kârı artırma açlığı, en son yaşanan grev için kışkırtıcı oldu. İşçiler daha da öfkeliler, çünkü emeklerinin sonucu olarak çıkarılan büyük miktarda altının her gün fabrikadan taşındığını, yönetimin ise halen, küçücük kazançlarını daha da azaltmak istediğini görüyorlardı.
Grevde geçen ve fabrikanın kapalı bulunduğu 18 günün sonunda, yönetim nihayet geri adım atmak zorunda kaldı. Başta, hareketi kırmaya ve grevci işçilerin yerine taşeron işçileri getirmeye çalıştılar. Ancak bu girişim başarısız oldu ve yönetim, grevci temsilcilerini pazarlık için çağırmaya mecbur oldu. Şirket, ücret kesintilerini askıya aldıklarını ve sendikalar ile pazarlığa sunulacağını resmen açıkladı. Hiçbir grevcinin işten atılmayacağına ve pazarlık olmaksızın hiçbir önlemin alınmayacağına dair söz verildikten sonra, işçiler işe döndüler.
Yönetimin, ücretleri düşürme planından tamamen vazgeçtiğini garantileyecek hiçbir şey yok. Yönetim, işçilerin gardlarını düşürmelerini hissetmek için tetikte bekliyor. Amaçları her şeyden önce, madene yatırım yapanları zengin etmek için kârını artırmak. Ancak grev sırasında işçiler, örgütlü güçlerini sergilediler ve alçakça saldırılara karşı kendilerini koruyacaklarını yönetime gösterdiler.