Elektrik nereye gitti?
Salı günkü elektrik kesintisine ilişkin olarak hem hükumet çevreleri hem de sosyal medyada, bol bol yorum var. “Sabotaj” lafını eksek etmese de enerji bakanı, elektrik sisteminden kaynaklanan bir sorunun neden olduğunu açıklamak zorunda kaldı. Son açıklama, önce bir özel santralin, ardından iki santralin daha devreden çıkması ile tüm elektrik sisteminin çöktüğü yönünde. Ayrıca, özel santralin, ücret anlaşmazlığı nedeniyle devreden çıktığı da iddialar arasında.
Elektrik sistemi ülke çapında bir bütün ve oluşturulurken tüm birimlerin yedeğinin, sigortasının ve hatta iki yedeğinin olması gerekiyor. Yaşanan olay, hiç de böyle bir sistemin olmadığını gösterdi.
Elektrik üretimi hem devlet hem de özel şirketler tarafından yapılıyor. Özel şirketlerin ürettiği elektriğin tamamı, ihtiyaç olsun olmasın, devlet tarafından satın alınıyor ve tüm üretim birimleri, ulusal elektrik sistemine bağlı. Elektriğin iletilmesi ve dağıtılması sadece devlet eliyle yapılıyor. Yani en masraflı ve zor iş devlette. Sayaç okuma yani hiç bir masraf gerektirmeyip para kazandıran iş ise tamamen özelleştirildi.
Elektrik iletim sistemi, uzun yıllardır yenilenmiyor, gerektiği gibi bakımı yapılmıyor. Yeterli eleman da işe alınmıyor. Sonuçta 70 milyon insanı olumsuz etkileyen bu olay, kâr mantığıyla iş yapmanın bir sonucu. (03.04.15