Fransa : G20’nin Seul zirvesinden sonra da spekülasyon devam ediyor
Hükümet yetkililerine göre kriz artık bitti ve Fransa yeni bir istikrar dönemine girip ekonomik büyüme yaşayacak.
Maliye bakanı Christine Lagarde, 11 ve 12 Kasım’da Güney Kore Başkenti Seul’da yapılan G20 zirvesinde, Fransa’nın üçüncü çeyrek dönemde ekonomik büyümesinin (GSMH) yüzde 0.4 olmasından dolayı memnuniyetini ifade etti. Ona göre bu büyüme “kriz sonrası döneme girmenin iyi bir başlangıcı” imiş.
G20 zirvesi, dünyanın en güçlü 20 ekonomisinin temsilcilerini bir araya getirdi. Bu zirve, küreselleşen ekonominin ve mali sektörün uyumlu çalışmasını ve mevcut para birimlerinin değerinde yaşanan kargaşayı çözmeyi amaçlamasına rağmen, ekonomik ilişkilerin ne kadar kırılgan olduğunu ve ABD, Çin veya Avrupa Birliği gibi büyük güçler arasındaki bölünmüşlüğü ortaya koydu. Yaptırım kararları almak söz konusu değildi. ABD maliye bakanının belirttiği gibi “gerçek dünyada, yani hakim devletler dünyasındayız”.
Zirve, ortak büyüme ve gelişmekten bir kez söz ettikten sonra tek karar aldı: Uluslararası Para Fonu’na (İMF) bağlı bir çalışma gurubunu, ilkbahara kadar ticari dengesizliklerin yol açabileceği tehlikeleri ölçebilecek sinyal sistemi oluşturmak için görevlendirdiler. Bir finans uzmanın bu konudaki değerlendirmesi şöyle: “G20 propagandası, dünya propaganda bakanlığının bir gırgırından ibaret”.
Önümüzdeki yıl, G20 başkanlık koltuğuna getirilen Sarkozy ise “dialog ile birliktelik” ve de “dünyanın 21’inci yüzyılda ihtiyacı olan reformların temellerini atmak” gibi içi boş cümleler sarf etti.
Gerçekler, büyük ekonomik güçler ile büyük ekonomik grupların çatışmalarının devam ettiğini gösteriyor. Kriz ve mali kurtarma planları, rekabete son vermedi. Spekülasyon ise devletlerin, finans kuruluşların, bankaların, sigorta şirketlerinin, büyük sanayi ve ticari kuruluşların sundukları milyarlarla daha da büyüyor. Devlet borçları, hammadde ve para birimleri alanlarında çılgınca devam ediyor.
Spekülasyon, 2010 yılı başında Yunanistan’ın borçlarını hedef alarak avro bölgesindeki bu ülkeyi iflasın eşiğine getirdi. Avro bölgesi bir bütün olmasına rağmen, borç veren ülkelerin mali durumuna göre veya çıkarlarına göre farklı faiz oranlarını dayatmaktan çekinmiyor. Örneğin bugün Almanya yüzde 2.47, Fransa 2.91, Portekiz 6.96, İrlanda 8.31 ve Yunanistan yüzde 11.41 oranlarıyla borçlanıyor. Bütçe açığı yüzde 32’lere tırmanan İrlanda, güç durumda olduğu için spekülatörlerin hedefi oluyor.
Diğer yandan spekülasyon yeniden, daha yoğun (zaten hiç de azalmamıştı) hammaddeleri hedef alıyor. Örneğin Mayıs ayından bu yana mısırın fiyatı, Şikago borsasında yüzde 50 ve bakır ise Londra borsasında yüzde 26 arttı. Petrolün varil fiyatı, bir dönem 80 dolar civarında seyrettikten sonra şimdi 90 dolara fırladı.
ABD de elinden geleni yapıyor: ABD merkez bankası, piyasaya 600 milyar dolar sürmeye karar verdi. Bu para, öncelikle tarım ürünlerine yönelik spekülasyonda kullanılacak ve bunun sonucu olarak Üçüncü Dünya ülkelerindeki bir kısım kitleler açlığa sürüklenecek.
Spekülasyonun önemli bir bölümü hedge funds diye adlandırılan riskli spekülasyon fonları ile yapılıyor. Bu fonların büyük kısmı, vergi cenneti diye adlandırılar ülkelerde üstlenmiştir ve bir ara Avrupa Birliği, Avrupa borsalarında işlem yapmalarını yasaklamakla tehdit etmişti. Ama sonuç itibarıyle 2015 veya 2016 yılına kadar hiçbir değişiklik yapılmayacak. Yapılan tek şey, onlardan faaliyetleri hakkında bazı bilgiler istemektir. Borçlanmalarına bile sınır getirilmedi.
G20’nin para piyasalarını istikrara kavuşturmak için yaptıklarının bir işe yaramadığını ispat edecek bir olay yaşandı: Zirvenin bittiği gün bütün borsalarda işlem gören hisse senetlerinin değeri düştü ve hatta Şangay borsası, Çin’de enflasyon yüzde 11’i geçeceği için yüzde 5’lik bir kayıpla kapandı.
İşte bu şartlarda ekonomik canlanmadan söz etmek gerçekten herkesle alay etmek anlamına geliyor. Farklı ülkelerdeki insanların bunun bedelini ödemek istememeleri için bu da bir ek nedendir. LO (18.11.2010)
