Seçimler bitti, mücadele sürüyor!
İktidara duyulan öfke sandığa yansıdı Buna rağmen seçim sonuçları, kitlelerin sorunlarına çözüm olmayacak Kesin olmayan sonuçlara göre tüm Türkiye’de CHP birinci parti oldu. (ülke çapında yüzde 37’den fazla oy alarak birinci parti oldu ; AKP %’de 35 civarında kaldı). %25 civarında kabul edilen CHP oy sınırı, İstanbul’da, Ankara’da ve daha birkaç ilde %50’yi aştı.
10 ay önceki genel seçimde az farkla iktidarı alan Erdoğan, bu seçimde büyük yenilgi yaşadı. AKP, ilk iktidara geldiğinde aldığı oy oranına geriledi. Bazı iller, 20 ya da 50 yıl sonra CHP’ye geçti; CHP 14 büyükşehir, 21 şehir belediyesi aldı. İl yönetimini alamadığı şehirlerin çoğunda ise en gelişmiş, en sanayileşmiş ilçelerin yönetimini aldı.
Seçim sonuçları 1989 yılında yapılan sonuçlara benziyor. Bu yılın önemi ise kamu emekçilerinin önderlik ettiği mücadelenin “Bahar Eylemleri” olarak adlandırılan yaygın bir hak mücadelesi oldu. Bu mücadele sonucunda kamuda ücretlere %150 oranında artış yapılmıştı. İki yıl sonra patronlar, tekrar mücadele olmasın diye bazı iş kollarında ücretlere % 300’e ulaşan artışlar yaptılar. Böylece 1980 askeri darbesinden sonra düşmeyi sürdüren alım gücü, yeniden yükseldi ve tüm ücretlilere yansıyarak genel olarak ücretler yükseldi. Böylece darbeci generallerin has adamı Özal, « Çankaya’nın şişmanı; işçi düşmanı » oldu.
Bugün Erdoğan’a vurulan tokat, bir mücadelenin sonucu değil ama habercisi olabilir, olmalı da. Çünkü alım gücü, sadece düşmedi, düşüş o kadar hızlı ve çok oldu ki, emekçiler hiçbir tedbir alamadan, açlık sınırının çok çok altında bir yaşama maruz bırakıldı. Ancak Erdoğan’ın meydanları dolaşarak, patronlara para saçarken emeklileri açlığa mahkum edişini savunması, ücretlileri birbirine düşürüp maaş alamamakla tehdit etmesi, Filistinlilere lafta ağlarken, bir avuç patronun İsrail’i doyurmasına ses etmemesi, milyonları daha da öfkelendirdi.
Kitleler, Erdoğan’a oylarıyla sesini duyurdu. Ancak artık sesini duyurmak, sorunları çözmüyor. AKP, Türkiye’nin en çok üyesi olan, en örgütlü, üyeleri aktif çalışan partisi. Her sandıkta en az üç görevli AKP’liydi. Tüm sorunları, toplum içindeki tepkileri, elbette ki biliyorlardı. AKP’nin Ankara adayı Turgut Altınok’un, bankada tek kuruş parası yoktu ama arsaların, apartmanların ve işyerlerinin sahibiydi ! O tek kuruş vergi ödemiyor, milyonlarca emekli ise gıdadaki KDV yüzünden gerektiği gibi beslenemiyor, ilacını almakta zorlanıyor.
Erdoğan ve partisi, ortaya dökülen gerçeklerin neden olduğu tepkiyi bildikleri halde bir çözüm getiremediler. Çünkü bütün cephanelerini genel seçimde tüketmişlerdi. Ekonominin içinde bulunduğu durum, onlara geçmiş seçimlerde olduğu gibi fazla bir hareket alanı bırakmadı.
Devletin kasası bomboş olduğu için dışarıdan borç para bulunamazsa ödenemeyecek devasa borç hükümeti sıkıştırıyor. Erdoğan iktidarları boyunca, 1950’lerde Demokrat Parti’nin başındaki Menderes’in yaptığı gibi, borç parayı patronlara dağıtarak, ekonomik gelişmeyi finanse etti. Patronlar, borç parayı paylaşmak için devlet fabrikalarını yağmaladı, yol, hastane, havaalanı, hatta baraj yaptı. Bu işler için parayı devletten kredi olarak aldılar, geri ödemediler; hatta işletilmesi için de devletten ücret alıyorlar; müşterilerini devlet gönderiyor, gönderemezse parasını ödüyor. Kâr ediyorlar, tek kuruş vergi ödemedikleri gibi teşvik alıyorlar. Bir avuç patronun kasasına akan tüm para, işçi sınıfının ürettiği zenginlikten ve dış borçtan geliyor. Bu borcun geri ödeme zamanı geldi.
Emekliler ve tüm işçi sınıfı bu nedenle kemer sıkıyor, açlık sınırının altındaücrete mahkum edildi. Buna tepki göstermekte, duyuramadıkları seslerini oy ileduyurmakta haklılar. Ancak bu ne işe yarayacak? Erdoğan, işçi sınıfına kemer sıktırmaktan vazgeçebilir mi? Patronlara, « Bu güne kadar kârınız patladı, artık bedel ödeyin » diyebilir mi? Bunun olmayacağını bilmeyen yoktur. Bu nedenle sadece oy vermek ya da vermemek, tek başına yetmez, 1989’daki gibi mücadele gerekiyor.
(01.04.2024)
