Büyük güçler savaş yollarında
18 Mart’tan bu yana Batılı koalisyon güçleri, Libya diktatörünün halkını katletmesini engellemek bahanesiyle Libya topraklarını bombalıyor. Batılı liderler, başta Fransızlar olmak üzere, yeniden bir defa daha halkların haklarını öne sürerek saldırıyorlar. Ama diğer taraftan, Arap dünyasının diğer ucunda bulunan Bahreyn’de yürüyenlerin Suudi Arabistan ordusu tarafından ezilmesine seyirci kalıyorlar.
Suudi Arabistan rejimi çok gerici, en az Kaddafi rejimi kadar ama Ortadoğu bölgesinin emperyalist güçler tarafından denetlenmesinde önemli bir rol oynadığı için ona karşı yapacak eleştirileri yok. Tam aksine emperyalist ülkeler için stratejik bir önemi olan ve petrol kaynakları çok önemli olduğundan, Suudi Arabistan’ın bu bölgede bir istikrar sağlama rolü oynamasını istiyorlar.
Kaddafi’ye gelince ne Fransa, ne İngiltere, ne İtalya ne de ABD, Kaddafi’nin diktatör olmasına rağmen onunla yıllarca işbirliği yapmaktan çekindi. Geçmişte olduğu gibi bugün de yaptıkları müdahalenin halkların haklarıyla ne uzaktan ne de yakından bir ilgisi var.
Arap dünyasında esen isyan rüzgarları nedeniyle büyük güçler Bin Ali’den, Mübarek’e ve Kaddafi’ye kadar diktatörlere mesafe koydular. Hatta sözde demokratik bir sürecin savunucusu postuna girdiler. Kaddafi’nin onlara kafa tutması onlar için askeri bir müdahaleye bahane oluşturdu. Üstelik bu vesileyle de her yerde istediklerini dayatmada ısrar edeceklerini ve çıkarları tehlikeye girdiği her yerde askeri müdahaleden çekinmeyeceklerini hatırlatmak için fırsat yakaladılar.
Ancak esas sorunlar şimdi başladı. Çünkü bu askeri müdahale sonucu Kaddafi’nin iktidardan düşürülebileceğinin garantisi bile yok. Hatta iddia ettiklerinin aksine Libya halkına gerçekten bir yararı olmayacağı gibi, tam aksine siyasi olarak diktatörlüğü daha da güçlendirebilir.
Diğer yandan oluşturulan koalisyonda çatlakların başlaması fazla zaman almadı. Çünkü her ülkenin kendi ayrı özel çıkarları var. Fransız hükümeti, Bin Ali, Mübarek ve Kaddafi ile olan yakın ilişkilerinin neden olduğu yıpranmayı giderebilmek için ön saflarda yer aldı. Üstelik Ecbediye ve Bingazi bölgelerinde zengin petrol yatakları bulunuyor. Fransız hükümeti yaptığı müdahalenin karşılığı olarak Fransız tröstlerinin pastadan büyük bir pay almasını ümit ediyor. Bu pay diğer ortaklarının, özellikle de Libya’da önemli çıkarları olan İtalya aleyhine olması hiç de umurunda değil. Tabii ki Sarkozi ne kadar çok savaş çığırtkanlığı yaparsa yapsın, son tahlilde bu maceranın esas yönünü belirleyecek olan yine ABD’dir.
Arap halklarını baskıcı ve sömürücü rejimlerden kurtulmak için ayaklandıkları bir ortamda, büyük güçler, bölgedeki hakimiyetlerini koruyabilmek için müdahalelerde bulunup, şekilsel değişiklikler ve yönetimdeki birkaç kişiyi değiştirerek bunu elde etmeye çalışıyorlar.
Bu son müdahalenin, geçmişte yaptıkları diğer müdahalelerin, özellikle de Irak’ta yaptıklarının, aynı yola girişini görmek için fazla zamana bile gerek kalmadı: Bombardıman ve savaş. Geçmişte yaptıkları müdahaleler çok kanlı lekeler bıraktığından halklar bunları kolay kolay unutmayacak. LO (25.03.2011)
