Bangladeş: Öğrencilerin isyanı
Öğrenciler, Bangladeş’te, kamu sektöründe işe alma kotalarının geri getirilmesine karşı 17 Temmuz’dan bu yana, gösteriler düzenliyor. Hükümet gösterilere polis baskı ve şiddetiyle karşılık verdi. Bu olaylar sırasında en az 174 kişi öldü, 2 bin 500 kişi ise tutuklandı. Bütün bunlara ise, tutuklanıp hapsedilenlere karşı uygulanan şiddet eşlik etti. Sokağa çıkma yasağı ilan edildi ve internet iletişimi engellenmeye devam ediyor.
Kamu hizmeti, çalışanlarına sosyal statü ve biraz daha fazla bir ücret, aynı zamanda da iş güvencesi ve emeklilik maaşı sunan bir sektör. 1972 yılından beri, işe alım kotası ile işlerin yüzde 56’sı belirli kategorilere ayrılmıştı. Bunun yüzde 30’u, 1971’de, Pakistan’dan ayrılmak üzere yapılan bağımsızlık mücadelesinde savaşan askerlerin soyundan gelenlere atfedilmişti. Ancak 2018 yılındaki öğrenci protestolarının ardından, bu kotalar aşağı çekildi ve askerlerin soyundan olanlara yüzde 3, etnik azınlıklara ise sadece yüzde 2 oranında iş olanağı verildi.
Oysa, Yüksek Mahkeme, Başbakan Şeyh Hasina’nın baskısıyla Haziran ayı başında eski sistemi geri getirerek öğrencilerin çoğunu gelecek umudundan mahrum etti. Bu durum, Dakka’da başlayarak ülkenin diğer üniversitelerine de yayılan bir isyana yol açtı. Ancak kota meselesi, bir gazetecinin de ifade ettiği gibi
«buzdağının sadece görünen kısmıydı». Bangladeş ekonomisi hızla büyüse de, bu durumdan sadece ayrıcalıklı bir azınlık faydalanıyor ve 18 milyon mezun, diplomalı genç işsiz kalıyor. Öğrenciler, ayrıca da halk işsizlik ve yüzde 10 civarında enflasyonla baş etmek zorunda kalırken ve ücretler durgunlaşmışken, iktidar koridorlarında yer edinen zengin hazır giyim patronlarının çalışma yöntemi olan yolsuzluğu da kınıyorlar. Hazır giyim işçilerinin sık sık yaptıkları grevler, nüfusun büyük bir bölümünün içinde bulunduğu dramatik sosyal koşulları gözler önüne seriyor.
Yüksek Mahkeme, öğrencilerin kararlılığı karşısında geri adım attı ve 2018 kotalarına geri döndü. Bununla birlikte öğrenciler, çok sayıda polis şiddeti mağduruna rağmen, pes etmeye niyetli değiller.
(LO, 24.07.24)
(Bu makale yayına hazırlandığı sırada, Bangladeş’te Başbakan Şeyh Hasina istifa edip, ülkeyi terketti. Parlamento feshedildi. Protestocu öğrencilerin adayı Nobel Barış Ödülü sahibi Muhammed Yunus, Bangladeş’teki geçici hükümetin başına getirildi.)
Sınıf Mücadelesi’nin 304. sayısını PDF olarak buradan indirip, okuyabilirsiniz.
info document : PDF
912.8 kb
