Sinif Mucadelesi
Ukrayna

Oligark ve “halkın hizmetçisi”

Cuma 3 Mayıs 2019

21 Nisan’da Ukrayna’da yapılan başkanlık seçiminde eski Başkan Petro Poroçenko, yeni aday Volodimir Zelenski tarafından devre dışı bırakıldı. Kesin kazanır görünen Poroçenko, rakibinin aldığı %73’lük oy ile mindere serildi.

Zelenski’nin hiçbir program savunmasına gerek kalmadan kazanması, seçmenlerin her şeyden önce Poroçenko’yu “sepetlemek” istemesinden. Eski başkan, iktidarda kaldığı 5 yılda, 2014 Meydan İsyanı ardından sepetlenen İanukoviç’den bile daha hızlı yıprandı.

2014’te kitlelere, yoksulluğu ve yolsuzluğa bulaşmış rejimi bitirmek isteyenlerin Poroçenko gibi kişilerin peşinden gitmesi gerektiği fikri benimsetildi. Ancak Poroçenko da, SSCB rejiminin son döneminin ürünüydü. İşte bu kısa dönemde, bürokratlar ve mafya çevreleri hızla dev servet oluşturdu. Örneğin Poroçenko, bürokrat babasının yardımıyla çok kısa sürede zirveye çıktı. Servetini tatlı ticareti, emlak ve bilgisayar alanındaki imparatorluğuyla sağladı (lakabı bu nedenle “Çikolata İmparatoru”).

Poroçenko seçim kampanyasında “Ordu, dil, inanç” ve “Benim tek rakibim Putin” gibi şiarlarla milliyetçi ve dinci çevreleri kendine çekmeye çalıştı. Moskova Patrikhanesi ile mesafe koyan Ortodoks Kilisesi ileri gelenleri ile yakın ilişki kurarak, Rusya yanlısı Donbass’taki savaş hattına askeri üniforma ile gidip savaş önderi numaraları yaptı. Elbette bulaştığı yolsuzlukla ilgili tek kelime etmedi. Üç yıl boyunca silah kaçakçılığı yoluyla milyonlar kazanan bir yakını, Ulusal Güvenlik Konseyi’ne üye. Batılılarla yakın ilişkide olan Yolsuzluklara Karşı Kurum yöneticileri de bu konuda tek laf etmedi.

Meydan hareketi eylemleri esnasında Poroçenko, iktidar saflarında temizlik yapacağı sözünü vermişti. Ancak başından sonuna kadar, kimseden hesap sormadı. Dış ülkelere kaçmayan ve ülkede kalan tüm oligarklar hiç sorun yaşamadan yollarına devam etti. Örneğin ülkenin en zengin adamı, sanayi ve medya kralı, Akhmetov önce İanukoviç’in yakını idi, sonra aynı şekilde yoluna devam etti, şimdi Zelenski’nin yakını olabilir. Poreçenko iktidarda bulunduğu 5 yıl içerisinde resmi servetini 5 kat artırdı!

Diğer yandan, milyonlarca insanın aylık ücreti 250 avro civarında, emeklilerin ücreti 100 avro civarında. IMF’nin verilerine göre kişisel gelir açısından Ukrayna, Avrupa ülkeleri arasında en yoksullar listesinin başında.

Yeni başkan 41 yaşında, yani eski rejimlerin dalaverelerine karışmak için yaşı yetmiyor ve bu nedenle de yeni birisi olarak algılanıyor. İşte bu nedenle de 30 yıldan beri dönen dolaplar yüzünden gına getiren kitleler seçimleri fırsat bilerek geçmişte her türlü pisliklere bulaşan siyasetçilere rest çekmek amacıyla onlara karşı oy kullandı. Yeni başkan aynı zamanda çok popüler bir dizi olan Halkın Hizmetkârı’nda baş roldeydi. Bu dizi sıradan insanların nasıl kokuşmuş yönetici çevrelere karşı gelip ayakta durmaya çalıştığını anlatıyordu. Bu dizileri seyreden birçok kişi bunları gerçek gibi algıladı ve bu başkan adayını bu gerçekleri yansıtır olarak gördü. Yani sıradan dürüst bir öğretmen şans eseri bu canavarlar arasında seçildi ve o, onları bitirecek.

Şöhretini kullanarak siyasi bir kariyer yapmak isteyen bir oyuncu olayı çok da istisna değil: Reagan’dan tutun da Beppe Grillo’ya kadar bir sürü örnek var. Zelenski’nin de çeşitli vergi cennetlerinde paraları var: O da popülaritesinden bu anlamda yararlanmayı başardı. O, televizyon dizilerinden yararlanarak bir parti oluşturdu, ama seçim kampanyası sürecinde hiçbir somut fikir savunmadı ve sadece şovla yetindi. Tüm bunları da çalıştığı özel TV kanalının yardımı ve onun patronu çok zengin Kolomoiski’nin çok yönlü desteğiyle yaptı. Şunu da hatırlatmakta yarar var: Milyarlara sahip Kolomoiski geçmişte 4 bin kişilik bir aşırı sağ milis gücünün mali destekleyici idi. Azov isimli bu milis güç ülkenin doğusunda, Rusya karşıtı güçlere karşı savaşmakla görevliydi ve bu milis gücü Haziran 2018’de Göçerlere karşı bir katliam yapmıştı.

Kolomoiski yasal sorunlar yaşamamak için ülke dışına çıkmıştı, ama şimdi büyük destek verdiği yeni başkanın şükran borcuna dayanarak yeniden ülkeye geri dönebilir! Zelenski’nin üst kademelerdeki desteği bununla da sınırlı değil: Poroçenko’nun eski iki bakanı, ekonomi ve maliye bakanları da onu destekliyor. Ayrıca Zelenski, Haziran’a ya da Ekim’e kadar iktidarda kalmaya devam edecek olan eski Poroçenko hükümetine de çok ılımlı yaklaşıyor.

Seçim öncesinde Zelenski bu “sistemi parçalayacağım “ demişti, ama şimdi bu hiç de gündemde değil. Onun bir siyasi deneyimi yoktu, ama hızlı bir şekilde halkı kullanmayı öğrendi.

Macron ve Merkel seçimin iki turu arasında onu kabul etmişlerdi ve şimdi onlar ve Trump da onu kutladı. Bu diplomasi gereğidir, ama onlar Zelenski’nin düzeni gerektiği gibi savunacağından da emindirler. Ukrayna’daki emekçi sınıflara gelince, onların eski sorunları çözülmedi ve onların karşısında aynı sömürücüler ve fırsatçılar bulunuyor. LO (24.04.2019)


Ana sayfa | İletişim | Site planı | |

Site yaşamını izle tr  Site yaşamını izle Arşiv  Site yaşamını izle Arşiv 2019  Site yaşamını izle Sınıf Mücadelesi Sayı:251 - 3 Mayıs 2019  Site yaşamını izle Uluslararası Gündem   ?